Afgelopen week was de MWC19 in Barcelona. Voor wie dat niet kent; Mobile World Congres (MWC) is hét evenement waar alle nieuwe trends en technieken voor mobiele communicatie worden gepresenteerd.
Iedereen, van Nokia tot Intel, van provider tot smartphonefabrikant wil je laten geloven hoe fantastisch 5G gaat zijn! Supersnel, zonder vertragingen en realtime dataverkeer. Het wordt sneller en betrouwbaarder dan vaste verbindingen. En dan draadloos. Voor iedereen. Dus.
Wat is 5G?
Om uit te kunnen leggen wat 5G is, zullen we eerst terug moeten in de geschiedenis. Het is namelijk de opvolger van 4G. En 4G was weer de opvolger van 3G en dat weer de opvolger van 2G. Waar we begonnen met bellen en sms-en, werd dataverkeer steeds een belangrijker functie op het mobiele netwerk. Met de opkomst van (mobiel) internet en Machine-to-Machine (M2M) toepassingen werd dataverkeer steeds belangrijker. Tegelijkertijd kwam er ook steeds meer behoefte aan snelheid. Hiervoor vermenigvuldigden de snelheiden van 2G naar 3G en 4G meerdere malen.
5G gaat weer sneller en vooral ook geschikt voor veel meer gebruikers. Dus niet alleen om je met je smartphone nog sneller te kunnen internetten of Netflixen, maar vooral ook om veel meer apparaten online te krijgen. Denk aan overal draadloos met internet verbonden apparaten zoals connected auto’s, fietsen, slimme huizen met sensoren, lantaarnpalen, prullenbakken, etc. Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het connected maken. Welkom in de wereld van IoT (Internet of Things). Dus: ja, de snelheid per device gaat weer veel hoger worden, maar er komt ook vooral een explosie in het aantal devices op het mobiele netwerk.
Hoe snel gaat 5G zijn?
Iedereen belooft dat 5G megasnelheid gaat bieden. 4G kan theoretisch 100 Mbps (megabit per seconde) halen, 5G een maximale snelheid van 10 Gbps (gigabit per seconde). Dat betekent 100 x sneller. Althans, dat is de theorie.
Hoe snel is dat dan? 1 aflevering van je favoriete serie op Netflix zou je dan in 1,8 seconden kunnen downloaden. Met 4G zou dat 3 minuten zijn en met 3G duurt dat 13 uur. Tel uit je winst. Snelheid is leuk, maar er is ook een soort verzadiging in wat je nodig hebt. Je gaat er immers niet sneller je serie van kijken. Verder zijn dit soort snelheden theoretisch in optimale situaties met maximaal bereik en zonder drukte op het netwerk haalbaar. We weten allemaal dat de praktijk anders is.
Maar
Het gaat niet alleen om de doorvoersnelheid. Het gaat ook om het terugdringen van latency. Latency? Wat is dat? In tegenstelling tot bandbreedte (doorvoersnelheid) is latency een veel minder bekende term. Latency is eigenlijk vertraging. De hoeveelheid tijd die data nodig heeft om van A naar B te komen. Je kunt wel een verbinding hebben die 50Mbps per seconde kan versturen, maar als deze verbinding ervoor zorgt dat hij altijd eerst 3 seconden nodig heeft om te starten met verzenden zal het nog steeds heel traag aanvoelen. In de praktijk merk je dit als je bijvoorbeeld een Skype-call doet. Dan is de realtime verbinding heel belangrijk. Als het dan soms een paar seconden duurt om de data (heel snel) door te sturen wordt het toch nog een lastig gesprek. Je gesprek is dan niet meer in sync en men klaagt men over de slechte internetverbinding. Dus een lage latency maakt het beter mogelijk om real-time toepassingen te doen. Voorbeelden die vaak gebruikt worden is de op afstand bestuurde robot die een patiënt opereert of de zelfrijdende auto die met zijn omgeving communiceert en heel snel moet kunnen remmen. 5G belooft deze latency zo laag te maken dat real-time applicaties heel goed mogelijk zijn. Kortom; toepassingen waarvoor je vroeger op locatie moest zijn, kunnen nu op afstand.
Concurrentie met vaste aansluitingen
Als 5G zo snel, stabiel en betrouwbaar is, waarom zou ik dan nog een vaste verbinding nemen? Dat klopt. Als het bereik goed is, zou het sneller kunnen zijn dan je huidige ADSL internet thuis. Dus aanbieders van vast internet zullen de komende jaren zeker concurrentie krijgen van aanbieders van 5G. Zeker op de plaatsen waar goed bereik is.
Bereik
Tja, dus een telecom provider kan gewoon overal de 4G masten in het land voorzien van een upgrade naar 5G en dan hebben ze een dekkend 5G netwerk? Nee, helaas. Om de hoge snelheden en lage latency te halen is een veel fijnmaziger netwerk nodig. Dus ook meer zenders (cellen). Om een cell te installeren is er een locatie nodig. Deze locatie moet voorzien worden van stroom en een goede vaste verbinding. Deze locaties zijn niet 1-2-3 gevonden en gaan voor de providers een enorme uitdaging vormen. Reken erop dat je allerlei extra “kastjes” gaat zien hangen in de openbare ruimte. Aan straatlantaarnpalen, gebouwen en wellicht zelf aan extra kleine palen.
Spectrum
Om hoge snelheiden en lage latency te halen is er ook spectrum benodigd. Dit wordt ook de wel frequentie of frequentieband genoemd. Voor 5G hebben we de 3.5Ghz-band nodig. Misschien had je daar al wel iets over gehoord, omdat deze frequentie nu nog voor speciale doeleinden wordt gebruikt. Zo wordt hij gebruikt door onze geheime dienst met een afluisterstation in Noord-Nederland. Deze moet dus eerst verhuizen en dan kan deze band middels een frequentieveiling worden verkocht aan providers.
De verwachting is dan ook de veiling begin 2022 plaats kan vinden en dat de 1e netwerken begin 2023 operationeel zullen zijn. Voorlopig is het dus nog even “behelpen” met 4G.